Tôi biết đến Budapest từ 4 năm du học ở Hungary, cách nay 40 năm ( 1970 -1973). Lúc đó đoàn nghiên cứu sinh của tôi đi du học có trên 10 người, hầu hết đi Liên Xô, còn lại đi Hung, Ba Lan và Tiệp. Ở nhà ít ai biết về nước Hung, chỉ nghe nói tiếng Hung rất khó học và rất ít dùng trên thế giới vì tiếng Hungary là một trong hệ ngôn ngữ Finno-Ugric, nên trong thâm tâm cũng ngài ngại không rõ sang đó học ra sao và sau khi học về thì sẽ sử dụng tiếng Hung như thế nào? Hồi đó không có máy bay đưa NCS thẳng từ HN sang LX và các nước Đông Âu, mà đi tầu hỏa khởi hành từ ga Hàng Cỏ , đến Đồng Đăng chuyển sang tầu Trung Quốc, tầu chạy suốt từ miền Nam TQ đến tân Bắc Kinh nghỉ lại 1 ngày đêm, sau đi tiếp qua Mông Cổ, xuyên Siberi, qua Ukraina rồi đến Moskva, nghỉ lại 1 ngày đêm, rồi đi tiếp đến Budapest. Cảm giác đầu tiên khi vào đến nước Hung thấy quang cảnh đẹp và nhà cưả khang trang hiện đại. Khi đến Budapest thì cảm thấy như Paris thu nhỏ, thành phố xinh đẹp có sông Danube trong xanh chảy qua. Chúng tôi là NCS nên được bố trí ở nhà dân để học ngoại ngữ cho nhanh, năm đầu tiên tôi học ở Viện Ngoại ngữ dành cho NCS nước ngoài (Nemzetkozi Elokeszito Intezet ) và ở nhà dân thuê bên Buda.
Những ngày đầu tiên đến Budapest ở 9 Apostol Utca - Buda
Sau khi tốt nghiệp tiếng Hung, tôi chuyển sang ở khu chung cư mới ở ngoại thành bên Pest do Viện Hàn Lâm thuê cho đến khi về nước. Hồi đó NCS do Viện Hàn Lâm Hungary quản lý, tôi đã được giới thiệu 3 vị thầy, thầy nào cũng nhiệt tình, nhưng sau khi trao đổi chỉ thấy thầy Dr Bokay Bela đang là Giám Đốc Trung Tâm Tính Toán của Viện Nghiên Cứu Năng Lượng Hungary thuộc VHL Hungary ( Enegia Kutato Intezet) là hợp, vì nguyện vọng của tôi là muốn tranh thủ làm luận án về máy tính, lúc đó ở Viện trên toàn trang bị bằng máy tính IBM của Mỹ, sau 2 năm tự mầy mò tôi đã hoàn thành luận án PTS nay là TS với chuyên đề “Áp dụng mô hình toán học khảo sát độ tin cậy của hệ thống điện “( Matamatikai model hasznalata a villamos rendszer megbizhatosaganak visgalata) . Sau khi báo cáo kết quả hoàn thành luận án sớm, tôi được phép ở lại 1 năm để thực tập ( trong khuôn khổ thời gian nhà nước VN qui định ) tại các cơ quan nghiên cứu , thiết kế của Hungary ở Budapest.Trong thời gian ở Hung tôi cùng các NCS khác đã được VHL tổ chức cho đi thăm nhiều danh lam thắng cảnh và các thành phố chính ở các miền khác nhau của nước Hungary như : Pecs, Szombathely, bình nguyên Alfold, Eger, Balaton,…..Do đó trong tôi có nhiều kỷ niệm với nước Hung, cùng với 4 năm sống tại Budapest đã giúp tôi có nhiều thiện cảm với đất nước này và rất mong muốn nước nhà cũng được phát triển và phồn vinh như Hungary, lúc đó theo tôi Hung phát triển chỉ thua CHDC Đức.Cảm nhận trong tôi có nhiều kỷ niệm về thủ đô Budapest xinh đẹp của nước bạn và nước Hungary như sau :
Budapest là thủ đô của nước Cộng Hòa Hungary, là thành phố lớn nhất, là trung tâm chính trị, văn hóa, thương mại, công nghiệpvà giao thông vận tải và được xem là một trung tâm quan trọng ở Trung Âu. Năm 2009, Budapest có dân số 1.712.210 người, giảm sút so với thời kỳ đỉnh điểm dân số vào giữa thập niên 1980 với dân số 2,1 triệu người. Thành phố có diện tích 525 km2. Budapest đã trở thành thành phố đơn lẻ nằm hai bên bờ sông Danube với sự hợp nhất vào ngày 17 tháng 11 năm 1873 giữa Buda và Óbuda bờ tây (hữu ngạn) và Óbuda với Pest ở bờ đông(tả ngạn). Xa xưa, thành phố cũng đã trở thành thủ đô lớn thứ nhì của Áo-Hung, một cường quốc bị giải thể vào năm 1918. Budapest đã là trung điểm của cách mạng Hungaria năm 1848 Cộng hoà Xô Viết Hungary năm 1919 và cách mạng Hungary năm 1956. Được xem là một trong những thành phố đẹp nhất ở châu Âu, di sản thế giới UNESCO nằm ở thành phố này gồm hai bờ sông Danube, khu phố lâu đài Buda, đại lộ Andrássy, quảng trường các anh hùng và tuyến đường tàu điện ngầm Millennium, toà nhà Quốc hội.
Budapest - viên ngọc vùng Danube
Thủ đô Budapest của nước CH Hungary đã hơn 1000 năm tuổi. Thành phố soi bóng bên dòng Danube là một trong những thành phố có phong cảnh hữu tình nhất thế giới.
Theo sử sách, những người Hungary đã đến vùng lãnh thổ này từ thế kỷ thứ IX. Budapest được xem là một trong những thủ đô đẹp nhất thế giới với lối kiến trúc cổ kính. Dòng sông Danube trong xanh chảy qua trung tâm thành phố Budapest và chia thành phố thành 2 phần: Buda và Pest. Buda bên bờ trái được xây dựng trên một ngọn đồi với nhiều tòa lâu đài tuyệt đẹp. Bờ phải là thành phố Pest được xây dựng trên một đồng bằng gồm những tòa nhà cổ kính thời trung cổ. Buda và Pest nối với nhau bằng 9 cây cầu qua sông Danube, mỗi cây cầu mang một vẻ đẹp riêng và giữ vai trò huyết mạch giữa hai phần của thành phố này.
 |
| Toàn cảnh thành phố Budapest |
Thủ đô Budapest của Cộng hòa Hungary, thường được gọi bằng cái tên "hòn ngọc bên dòng Danube", là một trong những thành phố có phong cảnh hữu tình nhất thế giới. Trong các cây cầu nối đôi bờ sông Danube, nổi bật nhất là cầu Xích (Chain Bridge) mang vẻ đẹp tuyệt vời với 4 con sư tử đá lớn ngồi 2 bên đầu cầu.
Cầu Xích (Lánc-híd), cây cầu cổ nhất bắc ngang dòng Danube
Cách gọi trên cũng cho thấy dòng Danube có vai trò như thế nào đối với cảnh quan và giá trị du lịch, thắng cảnh của Budapest. Là con sông dài gần 3.000 km (dài thứ hai ở Châu Âu, sau Volga), chảy qua 10 quốc gia và vô số đô thị, trong đó có 4 thủ đô của các nước Đông Trung Âu là Vienna, Bratislava, Belgrade và Budapest, nhưng đoạn chảy qua Budapest (dài chừng 30km) có thể coi là phần đẹp nhất của con sông này. Điểm đặc biệt của Budapest là trước đây, các phần thành phố Buda và Pest từng là những đô thị riêng biệt và độc lập bên hai bờ sông, và chiếc cầu đầu tiên nối hai bờ cũng chỉ có cách đây chừng 150 năm. Do đó, cho dù không ít đô thị lớn trên thế giới có sông chảy qua, nhưng Budapest thì có phần khác ở chỗ, các kiến trúc của hai phần thành phố đều tập trung bên bờ sông, khiến du khách nếu tản bộ dọc sông, sẽ có được tầm nhìn bao quát về cấu trúc của cả thành phố một cách hết sức ngoạn mục.
Budapest là thành phố sở hữu nhiều Di sản Văn hóa thế giới được UNESCO công nhận: Quang cảnh sông Danube, Đại lộ Andrássy – nơi thường được các nhà làm phim Hollywood chọn quay những cảnh quay đầu tiên về châu Âu...Đại lộ Andrássy với 135 năm tuổi là con đường chính tại trung tâm thủ đô mang dáng dấp Đại lộ Champs – Elysées của Paris (Pháp). Đại lộ Andrássy có các cửa hàng cao cấp, vô số tiệm cà phê, nhà hàng và cả quán nghệ sĩ- nơi gặp gỡ của giới văn nghệ Hungary từ nhiều thế kỷ qua.Trong trung tâm Budapest còn có phố Vaci utca nổi tiếng, là nơi buôn bán sầm uất, có nhiều khách sạn, restaurant, khách du lịch thường tập trung đi lại nhiều ở đây. Cuối đại lộ Andrássy là Quảng trường Những người Anh hùng được xây dựng đầu thế kỷ 20, với tượng của 7 thủ lĩnh lập quốc Hungary và các anh hùng, các vị vua lớn trong lịch sử Hung
Nhà hát Opera -Budapest
 |
| Đại lộ Andrássy và Quảng Trường những người anh hùng |
Cư dân Budapest thường tự hào với cái “nhất” của thành phố này, đó là Nhà Quốc hội lớn nhất châu Âu với 691 phòng, nằm bên bờ sông Danube Nhà Quốc hội Hungary thành năm 1898, nay vẫn hoạt động.
 |
| |
| Nhà Quốc hội Hungary |
Nếu khu Đồi lâu đài Buda và toàn cảnh sông Danube được UNESCO đưa vào danh mục Di sản thế giới, thì Nhà thờ Matthias và quần thể “Thành những người đánh cá” đã được người dân Hungary bình chọn là 1 trong “7 kỳ quan kiến trúc Hungary”.
Hoàng thành Budapest
Đến thăm Budapest, du khách không thể bỏ qua quần thể di tích của Hoàng gia Hungary ngày xưa, nằm trên một quả đồi bên Buda và nhìn xuống sông Danube, được gọi với cái tên thành Vár. Khu di tích này gồm Cung điện Hoàng gia Hung, khởi công xây dựng vào giữa thế kỷ XIII; Nhà thờ Mátyás mang tên vị vua hùng mạnh và anh minh bậc nhất trong lịch sử Hung; Thư viện Quốc gia Hung; cũng như hàng loạt bảo tàng, khu triển lãm. Nếu khu Đồi lâu đài Buda và toàn cảnh sông Danube được UNESCO đưa vào danh mục Di sản thế giới, thì Nhà thờ Matthias và quần thể “Thành những người đánh cá” đã được người dân Hungary bình chọn là 1 trong “7 kỳ quan kiến trúc Hungary”.Cũng trên Hoàng thành, du khách còn được thấy Thành những người đánh cá, được xây dựng theo lối hậu cung của Thổ Nhĩ Kỳ và dưới đó là một hệ thống hang động ngầm dài 12 cây số. Cũng ở bên Buda, du khách còn có thể lên đồi Gellért, được gọi theo tên vị Thánh tử vì đạo Gellért, đã truyền bá Công giáo vào Hungary thế kỷ thứ X. Tại đây, ngoài đài kỷ niệm Gellért hùng tráng, là một thành cổ và hệ thống hang động chằng chịt, rất hấp dẫn với giới thanh niên.
Dọc dòng sông Danube nhiều tòa nhà và tháp cổ được xây dựng từ thế kỷ XIII, trải qua bao nhiêu triều đại và những cuộc chiến tranh liên miên (nhất là những cuộc cướp phá của Thành Cát Tư Hãn) nhưng hầu như vẫn còn nguyên vẹn.
Trên sông Danube đoạn giữa hai cây cầu Marghit và Arpad là hòn đảo Marghid, một điểm nghỉ mát lý tưởng của thủ đô. Trên diện tích khoảng 1,2 km2 của hòn đảo này có hai khách sạn sang trọng, nhiều nhà hàng, quán cà phê, một bãi tắm, một khu vườn Nhật Bản xinh xắn và một nhà hát. Đối diện đảo Marghit, trên bờ tây Đanube là Obuđa, khu phố cổ nhất thủ đô với những ngôi nhà kiểu xưa, những ngõ hẹp với các quán ăn nhỏ … Khi đoàn đại biểu Quốc Hội do Chủ tịch Trường Chinh sang thăm Hung những năm 1970, có bác họ là GS BS Đỗ Xuân Hợp cùng đi, tôi đã được bác gọi vào ở cùng trong thời gian bác lưu lại Budapest trên hòn đảo thơ mộng này.
Chụp trên đảo Marguit với Bác Hợp
Trong số các công trình kiến trúc nổi bật của Budapest còn có thể kể đến 2 nhà ga xe lửa: Ga phía Đông và ga phía Tây được xây dựng từ hơn 100 năm nay, riêng ga phía Tây do kỹ sư Eifell người Pháp thiết kế.
Khi hoàng hôn buông xuống, cả Budapest trở nên lung linh huyền ảo khác thường với muôn vạn ánh đèn soi sáng phát ra từ những tượng đài, các dinh thự lộng lẫy và những cây cầu đồ sộ. Đây cũng là thời điểm lý tưởng để du khách thưởng ngoạn những công trình tráng lệ rực rỡ ở hai bên bờ dòng Danube.
Thiên đường của những bể tắm chữa bệnhĐối với những người muốn dưỡng sức, nghỉ ngơi và thư giãn, Budapest là thiên đường của những bể tắm chữa bệnh với một hệ thống các hang động ngầm dưới mặt đất, các suối nước nóng, nước khoáng tự nhiên.
Là thủ đô duy nhất trong vùng Đông Âu có rất nhiều các nguồn suối nước nóng chữa bệnh, thế mạnh này của Budapest đã được tận dụng một cách có ý thức từ cuối thế kỷ 19. Năm 1934, Budapest được nhận danh hiệu “Đô thị của các bể tắm” và năm 1939, Đại hội chuyên trách các bể tắm Quốc tế đã “tấn phong” thành phố này là “Đô thị quốc tế của các bể tắm chữa bệnh”.
Budapest có tới 80 nguồn nước nóng và nước khoáng tự nhiên, nhiệt độ từ 24 đến 78 độ, có tác dụng chữa rất nhiều bệnh. Hàng ngày, tại Budapest, 70 triệu lít nước khoáng từ những nguồn tự nhiên được đủ để đáp ứng cho 12 bể tắm chữa bệnh nổi tiếng thế giới, trong đó, phải kể đến bể tắm Gellért nằm ngay tại Khách sạn Gellért, một khách sạn – lâu đài cổ được coi là vương giả bậc nhất của Budapest.
Đáng chú ý là giá cả tại đây cũng rất vừa phải: mua một vé chừng 15 Euro, chúng ta có thể ngâm mình suốt ngày tại vài chục bể nước nóng – trong khung cảnh rất vương giả - có nhiệt độ khác nhau và tác dụng chữa bệnh khác nhau.
Chính vì thế mà trong 2 thập niên trở lại đây, du khách phương Tây thường chọn Budapest là nơi thăm thú, đồng thời kèm mục đích dưỡng sức, thư giãn, hoặc thậm chí chữa bệnh.
Ẩm thực đặc thù
Ẩm thực cũng là một trong những giá trị văn hóa mà dân Hungary rất tự hào, vì họ coi nó vừa mang tính đặc thù, vừa mang tính phổ quát.
Bản thân nước Hung cũng có những sản phẩm nổi tiếng thế giới trong công nghiệp thực phẩm. Hung là một trong vài quốc gia hàng đầu thế giới về xuất khẩu trứng và gia cầm, gà của Hung có vị ngon được bán ở nhiều nước. Ớt (paprika) của Hungray (loạt ớt đặc biệt hàm chứa lượng vitamin C rất cao), cũng như gan ngỗng, là món quý, đặc sản và sang trọng. Xúc xích (szalámi) và thịt mỡ hun khói của một số vùng ở Hung được biết đến ở nhiều nước châu Âu.
“Vương tửu” TokajRượu vang của Hung - ở các vùng Hạ Sơn (Hegyalja) hay Eger -, đặc biệt là rượu Tokaj, từ nhiều thế kỷ nay, đã được các vị hoàng đế Pháp coi là "vương tửu", có thể nói đây là một đánh giá rất vinh dự từ Pháp, xứ sở của các loại rượu.
Văn hóa :
Budapest có rất nhiều trường đại học nổi tiếng thế giới về các kĩnh vực toán học, y và dược học, âm nhạc,kinh tế…. , trên hết là Viện Hàn Lâm KHKT Hungary.Trong thế kỷ 20 có tới 13 nhà khoa học gốc Hungary đã được giải thưởng Nobel. Hungary còn là xứ sở xủa âm nhạc với những nhà soạn nhạc nổi tiếng như Lisz, Bartok Bela, Koday Joltan, vũ khúc dân gian Hungary cũng có tiếng vang trên thế giới.
Hungary ( tiếng Hungary: Magyarország), tên chính thức là Cộng hòa Hungary (tiếng Hungary: Magyar Köztársaság) là một quốc gia thuộc khu vực Trung Âu và không giáp biển. Nước này tiếp giáp với Slovakia về phía bắc, Áo về phía tây, Slovenia về phía tây nam, Croatia và Serbia về phía nam, Romania về phía đông và Ukraina về phía đông bắc. Vương quốc Hungary được thành lập vào năm 1000 với sự kiện Stephen I của Hungary trở thành hoàng đế đầu tiên trong lịch sử nước này Trong thời kỳ trung cổ, Hungary đã trở thành một trong những trung tâm kinh tế, văn hóa bậc nhất tại châu Âu. Nhưng sau đó, Hungary đã bị các thế lực ngoại bang cai trị, đầu tiên là Đế chế Ottoman và sau là vương triều Habsburg của Áo. Khi Đế chế Áo-Hung sụp đổ vào năm 1918 sau Thế chiến thứ nhất, nước Cộng hòa Xô viết Hungary được thành lập nhưng tồn tại không lâu. Hungary đứng về phe phát xít trong Thế chiến thứ hai và được giải phóng bởi Liên Xô vào tháng 4 năm 1945. Khi Thế chiến thứ hai kết thúc, Hungary đã trở thành một quốc gia theo chế độ xã hội chủ nghĩa nằm trong Khối Warszawa. Năm 1989, chế độ xã hội chủ nghĩa tại Hungary sụp đổ, đưa đất nước này quay lại tiến trình dân chủ. Ngày nay, Hungary là một quốc gia theo thể chế cộng hòa nghị viện với nền kinh tế đang tăng trưởng nhanh và ổn định. Nước này là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế lớn như Liên Hiệp Quốc, NATO, EU., và năm tháng 5/2004 chính thức gia nhập EU.Hungary thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam vào ngày 3 tháng 2 năm 1950.
Cuối năm 2005 trong chuyến du ngoạn 4 nước EU : Đức - Pháp – Ý – Hung tôi lại có dịp trở lại thăm Budapest sau 35 năm xa vắng.Lần đầu tiên tôi được đến Budapest qua đường hàng không bay từ Berlin sang. Sân bay quốc tế Budapest Ferihegy (tiếng Hungary: Ferihegyi Nemzetközi Repülőtér) là sân bay quốc tế lớn nhất trong 5 sân bay quốc tế của quốc gia này. Sân bay này đang có các tuyến bay kết nối với các tuyến bay ở châu Âu, châu Phi, châu Á, Bắc Mỹ. Trong năm 2007, sân bay này phục vụ 8,6 triệu lượt khách, cách Trung tâm thủ đô về phía đông nam chừng 16 km. Ferihegy có thể phục vụ các loại máy bay như Boeing 747, Antonov An-124 và Antonov An-225. Lần đến thăm này tôi nhận thấy tuy đâu đó có nhiều công trình mới mọc lên, nhưng trong khu trung tâm cũng vẫn giữ được nét cổ kính duyên dáng như xưa. Việc đầu tiên là tôi tìm hiểu thông tin về thầy Bokai Bela, rất tiếc thầy đã không còn nữa. Sau đó là những cuộc đi chơi dạo phố thăm trụ sở Viện Hàn Lâm nơi tôi bảo vệ luận án tốt nghiệp, thăm lại Buda trèo lên Thành Var và đến tận tượng
Sân bay Feriheguyi
Hồ Balaton
Thần tự do , vì thời gian eo hẹp nên không được thăm nhiều bên Pest.Thăm lại một trong những đường phố nổi tiếng nhất của Buđapest là phố Vaci. Ban ngày nơi đây là nơi trung tâm mua bán sầm uất, nhưng ban đêm lại là chốn vui chơi với khoảng 30 nhà hát (trong đó có 2 nhà hát opera). Ngoài ra còn nhiều khu giải trí, nhà hàng, hộp đêm, sòng bạc... hoạt động thâu đêm.
Những ngày cuối ở Budapest tôi đã tìm hiểu về giao thông rất ít ùn tắc trong nội đô, đó là do có rất ít người đi xe máy, mỗi tuyền đường lớn đều có tầu điện chính chạy suốt ga đầu tới ga cuối, cùng với tầu điện cũng đỗ tại các ga dọc đường, thêm vào đó lại có xe buýt và metro song hành xuyên qua sông Danube, nếu đi metro có thể chuyển lên xe buýt hay tầu điện khá dễ dàng và ngược lại, nhớ các phương tiện giao thông hỗ trợ nhau nên việc đi lại của cư dân rất thuận tiện, hơn nữa cư dân ở Budapest chưa đến 2 triệu người ít hơn TpHCM. Ngoài ra, Danube còn là tuyến giao thông, du lịch rất sầm uất nối các quốc gia trong vùng. Bằng loại tàu du lịch chạy đệm khí (gọi là tàu có cánh), du khách có thể thưởng ngoạn cả khúc Danube rất đẹp chạy từ Budapest qua Bratislava đến Vienna của Cộng hòa Áo.Tôi không quên rủ bà xã đi thăm hồ Balaton, đến quang trường Moskva Ter, sáng đi tầu hỏa đến Balaton, chiều lại quay về Budapest. Sau hơn 30 năm tôi lại đến nơi này, tầu hoa đã cũ hơn xưa, trên thành các toa tầu có nhiều tranh vẽ kiểu griffit, ngồi trên tầu hỏa có điều kiện chuyện trò thân tình với hành khách là người Hungary mới biết họ phàn nàn là từ khi Hungary gia nhập EU, đồng forint mất giá so với đồng Euro, nên cuộc sống khó khăn hơn trước, vào EU tuy có thêm việc làm, nhưng đầu tư từ các nước lớn ở EU vào Hung không nhiều.Hồ Balaton là hồ nước ngọt lớn nhất ở châu Âu., 77 km dài 14 km rộng và chiếm một diện tích 600 km2. Chiều sâu trung bình là 2 m. Hồ Balaton được gọi là biển, Hung-ga-ri và là điểm đến phổ biến cho khách du lịch. Balaton là một địa điểm nổi tiếng không chỉ do bơi lội. Hồ cung cấp điều kiện lý tưởng để câu cá, du lịch trên biển và trên tàu thuyền. Đến Balaton chúng tôi không quên thưởng thức món xúp cá câu từ hồ và uống rượu Tokaj, tuy vậy khi tính tiền giá trị ngang 1000 forint, tương đượng với học bổng 1 tháng của NCS những năm 70
Những năm gần đây ngoại vi Budapest đã phát triển nhiếu và nổi bật là Budapest đã trở thành một Hollywood mới cho những nhà làm phim trong nước và thế giới. Bên ngoài ngôi làng Etyek, cách thủ đô Budapest 29 km về phía Tây có một khu vực được bao quanh là những vườn nho. Đây là trụ sở của Korda Film Studios, xưởng làm phim công nghệ cao, một trong những studio và công ty sản xuất đang biến Budapest thành một trung tâm điện ảnh nhờ có nhiều tài năng nhưng mức thuê thấp, giá thuế ưu đãi và phong cách kiến trúc đa dạng.Từ đầu tháng 10/2010, bộ phim mới do Angelina Jolie làm đạo diễn sẽ chính thức khởi quay tại Budapest, thủ đô của Hungary. Chính vì thế, theo thông tin từ một số tờ báo giải trí Mỹ, Angelina Jolie cùng 4 con lớn là Maddox, Pax, Zahara, Shiloh đã có mặt tại đây để chuẩn bị cho những cảnh quay đầu tiên của phim.
The Korda Film Studios
Bên cạnh những tin vui trên, thì một tin buồn xuất phát từ nước Hungary, đó là "Thảm họa bùn đỏ"
Thảm họa bùn đỏ xảy ra một phần do công nghệ thải ướt hàm chứa nhiều rủi ro
Song song với việc khắc phục hậu quả của bùn đỏ và tái ổn định đời sống cư dân những vùng bị bùn đỏ hủy diệt, những bài học về xử lý môi trường trong sản xuất công nghiệp đã và sẽ để lại nhiều trải nghiệm quý báu cho chính giới, không chỉ tại Hungary. Tấm vách bê tông đó được Nhà nước Hungary chỉ đạo xây trong hai giai đoạn (1990-1994, và 2001), dài tổng cộng 7,3 km, bao quanh bể chứa số 10 với mục đích ngăn chặn sự lan tỏa của nước bùn đỏ nhiễm kiềm. Tuy nhiên, trong nhiều năm, lượng nước mưa tích tụ và không thể thoát đi đâu đã khiến đập chắn bùn bị úng, các tầng đất bị trượt dẫn đến việc vách bể chứa bị vỡ.Mặc dầu việc truy cứu trách nhiệm và tìm nguyên nhân cần có thời gian chuẩn bị vì vấn đề khá phức tạp, liên quan đến nhiều cơ quan và tổ chức không riêng gì Công ty quản lý trực tiếp MAL Zrt., điều có thể biết là Hungary từ lâu vẫn áp dụng công nghệ thải bùn ướt chứ không áp dụng công nghệ thải bùn khô. Dù xảy ra tình huống trên và tác hại đối với môi trường và cư dân xung quanh rất lớn, nhưng hầu như toàn xã hội Hungary đều ra tay làm từ thiện đối với khu vực bị tàn phá bởi bùn đỏ.Trong vấn đề này, Hungary đã đặt được sự đồng thuận xã hội lớn lao hơn bao giờ hết. Một phong trào quyên góp rộng lớn chưa từng thấy đã được rất nhiều cá nhân và tổ chức đề xướng, đem lại kết quả hết sức mỹ mãn: chỉ trong vài ngày đầu, TP Ajka và các vùng lân cận đã không còn chỗ chứa cho hàng cứu trợ. Tính đến nay, người dân và các doanh nghiệp Hungary đã bỏ ra hàng tỷ Forint để ủng hộ các đồng bào kém may mắn của họ
 | |
Viszontlasara Budapest - Magyarorgsag
Ảnh chụp những năm 1970 -1973
Ảnh chụp năm 2005
0 nhận xét:
Đăng nhận xét